Deze column verscheen eerder in TvOO 204-4 over ‘routine

Stel je voor: het is maandagochtend. De wekker gaat. Zonder na te denken rol je uit bed. Je kust je partner, routineus, terwijl je “goeiemorgen” mompelt. Douchen, koffiezetten, en dan dezelfde route naar je werk. Alles gaat op de automatische piloot. Routine.

Voor velen van ons is routine een bron van comfort. Het geeft structuur aan onze dag en maakt het leven overzichtelijk. Maar er is een dunne lijn tussen comfort en sleur. Wanneer routine ons leven begint te beheersen, verliezen we iets kostbaars: de vonk van vernieuwing en spontaniteit.

En hoe voelt het voor je partner, die routineuze kus? Wat ervaart een lerende als je routinematig je les afdraait voor de groep? Niet veel goeds, toch?

Al jaren voer ik een gevecht met mijn eigen Routine-Rik. Hij is een figuur die altijd op de loer ligt, klaar om de controle over te nemen. Zoete woorden van middelmatigheid fluistert hij in mijn oor. Bij dagelijkse klussen zoals plannen, boodschappen doen of het huishouden geef ik hem alle ruimte. Het is een manier om mijn brein rust te geven. Maar bij andere taken probeer ik hem uit alle macht buiten de deur te houden.

Er zijn momenten waarop mijn leven zo te gek is dat Routine-Rik diep onder de grond verdwijnt. Alsof hij niet eens bestaat. Wanneer ik mag bijdragen aan de onboarding van het grootste sportevenement op aarde, is hij bijvoorbeeld nergens te bekennen. Dan ben ik vernieuwend en breng ik mijn beste zelf mee. Hetzelfde geldt wanneer ik gevraagd word een storytelling te ontwerpen voor 450.000 mensen, die vertaald zal worden in meer dan zeventien talen. Routine-Rik heeft dan geen schijn van kans.

Maar als ik een training ga geven die ik al drie keer eerder heb gegeven, reken er dan maar op dat hij in mijn oor fluistert: “Het gaat toch goed? Waarom zou je iets vernieuwen? Nee, je hoeft niet nog een keer je manual na te kijken. Ga maar lekker extra vroeg naar bed.”

Routine-Rik houdt van herhaling en voorspelbaarheid. Hij wil dat alles hetzelfde blijft, omdat dat veilig voelt. Liever lui dan moe. Maar veiligheid en comfort zijn niet altijd de beste raadgevers, vooral niet in het onderwijs of bij het begeleiden van anderen. Want als wij vervallen in routine, hoe kunnen we dan verwachten dat onze lerenden enthousiast en betrokken blijven?

Laten we Routine-Rik daarom niet de overhand geven. Hij heeft zijn plek, maar die moet beperkt blijven tot de momenten waarop we echt kunnen profiteren van routine. Bij elke andere gelegenheid moeten we hem vriendelijk maar beslist opzijschuiven en onszelf dwingen om met frisse ogen naar ons leven te kijken.

Dus pak je partner ferm beet tijdens je ochtendkus. Kijk hem of haar even diep in de ogen en schop Routine-Rik de gang op.

Met een achtergrond in psychologie en onderwijskunde heeft Jeanne Bakker meer dan 20 jaar ervaring op het gebied van leren en ontwikkelen (L&D). Ze heeft een passie voor het verbeteren van leerprocessen en kent een energieke benadering. In 2020 werd ze uitgeroepen tot L&D Professional of the Year in Nederland.

In 2008 richtte ze Brain Bakery op, een organisatie die zich richt op het ontwikkelen van innovatieve leeroplossingen. Een van haar bekendste concepten is ‘No More Boring Learning‘, waarmee ze streeft naar boeiende en effectieve leerervaringen.

Ze schreef verschillende boeken, waaronder de bestseller Omgaan met draken, en is host van de podcast No More Boring Learning, waarin ze haar inzichten en ervaringen op het gebied van leren en ontwikkelen deelt.

www.brainbakery.com